Ekolojik tarım doğadaki dengeyi koruyan, toprak verimliliğinde deva mlılığı sağlayan, hastalık ve zararlıları kontrol altına alarak doğadaki canlıların sürekliliğini oluşturan, doğal kaynakların ve enerjinin optimum kullanımı ile optimum verimlilik alınan bir sistemdir. (Bozzini 1990). İnsan, çevre ve ekonomi k olarak sürdürülebilir tarımsal üretim sistemini bütünleş tire n bir yaklaşımdır. Sistemin amacı doğal kaynakları korumak ve zararlı ve hastalıklardan arınmış insan ve hayvan gıdası üretmektir. (Lampkin 1994)
Bu üretim sisteminde gübre ve pestisid kullanımına büyük sınırlamalar getirmektedir. Ürün çeşitlemesi temel kurallardan biri olup, amaç çevre yi korumaktır.Kimyasal kalıntı içeremeyen kaliteli tarım ürünü üretmeyi, kimyasal gübre ve tarım ilacı kullanımından kaçınan çevre yle dost üretim metodunu geliştirmeyi ve toprak verimliliğini koruyacak üretim tekniklerini kullanmayı amaçlayan bu üretim metodu ülkelere göre ekolojik, organik, biyolojik, bio-dinamik ve alternatif tarım olarak adlandırılmaktadır. (EC 1994)
2 AMAÇLARI
2.1.Bitki, hayvan ve insan sağlığı ile çevre yi azami derecede korumak,
2.2.Toprağın biyolojik ve minorolojik yapısının korumak ve içindeki biyolojik yaşam dengesini yeniden tesis etmek, eksilen organik maddeleri yeniden kazandırmak, çölleşme, erozyon ve bataklaşmayı önlenmek yoluyla toprak verimliliğini uzun dönemde korumak ve geliştirmek,
2.3. Doğal floranın ve faunanın korunmasını sağlayarak genetik çeşitliliği deva m ettirmek,
2.4. Toprak/insan, toprak/bitki-hayvan, insan/bitki hayvan arasında bozulan ilişkileri güçlendirmek,
2.5. Tarımsal faaliyetten kaynaklan ab ilecek her türlü kirliliği önleyerek, iklim değişikliğinin önüne geçmek ve sera etkisinin azaltılmasına katkıda bulunmak,
2.6. Sentetik kimyasal tarımsal girdilerin, toprak üstü tehditlerini ortadan kaldırmak,
2.7. Çevre koruyucu model içerisinde, doğa ile uyumlu çalışmak,
2.8. Tarımsal üretimde mümkün olduğu kadar bölgesel kaynakları kullanmak,
2.9. Üretim planlaması ile maksimum değil yeter miktarda ve yüksek kaliteli gıda üretmek,
2.10. Bitkisel ve hayvansal üretimi birlikte ya para k, birbirlerinin girdilerini kullanmak suretiyle karşılıklı desteklemesini sağlamak,
2.11. Üreticilere güvenli bir çevre de çalışma ve yeter gelir sağlamak,
2.12. Tarımsal üretimin sosyal, ekonomi k ve çevre sel boyutunu birlikte düşünmektir.
3. ORGANİK TARIMIN UYGULANMASI :
Organik tarım, ülkenin her aşaması ve her metrekare üretim alanı kayıtlı tek sistemi olup, yönetmelikte belirtilen kurallara uymak kaydıyla tüm ülke sathında uygulan ab ilir. Ancak; üretimin ana koşulu sözleşmedir ve bu çerçevede kontrol ve sertifikasyona t ab idir. Organik tarım sözleşmeli tarım esasına dayanır. Sözleşme; Bakanlığın, 30 Haziran 1996 gün ve 22682 sayılı, Sözleşmeli Tarımsal Ürün Yetiştiriciliği İle İlgili Usul ve Esaslar Hakkındaki Bakanlık Tebliği hükümlerine g;öre yapılır. Her kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu bir sözleşme örneği hazırlamak, bu örneği ve sözleşme yaptığı müteşebbislerin listesini bilgi için Komiteye bildirmek zorundadır.
Organik tarım metoduyla üretim yapmak isteyen herhangi bir müteşebbis, bireysel yada bir proje dahilinde faaliyette bulun ab ilir, ancak; iki halde de bir kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu ile sözleşme yapması zorunludur. Şayet müteşebbis orman alanlarından ürün toplayac aksa ; ürün toplamadan önce Orman Bakanlığından, doğal alanlardan ürün toplayac aksa ; ürün toplamadan önce, bu alanların mülkiyetinin ait olduğu makamlardan izin almak zorundadır.
Organik tarım belli tekniklerle donanmış bir üretim disiplinidir. Organik üretimin özelliği, her aşamasının kontrollü olması ve ürünün sertifikalandırılmasıdır. Ürünün sertifikalandırılmasının anlamı, üretimde organik ürün yönetmelik hükümlerine tam olarak uyulmasının güvence altına alınmasıdır.
Kontrol ve sertifikasyon işlemi aynı kuruluş tarafından yapıla bileceği gibi ayrı ayrı kuruluşlar tarafından da yapıl ab ilir.
Kontrol; organik tarımın sözleşmeli tarım şekli olması itibariyle üretimin başından sonuna kadar muntazaman kayıtlar tutma, üretim sürecini gözlem altına alma, gözlem sonuçlarını rapor etme, ürünün organik niteliğini l ab oratuar analizleri ile test etme ve denetlemedir.
Sertifikasyon ise; bütün kontrol yöntemlerini uygulayarak elde edilen organik ürünün geldiği aşamanın belgelenmesidir.
4. MÜTEŞEBBİSİN ORGANİK TARIMA GİRİŞİ
4.1. MÜTEŞEBBİSİN MÜRACATl
Organik tarım metoduyla üretim yapmak isteyen müteşebbis kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşuna bir dilekçeyle başvurur. Ürünlerinin organik ürün olarak değerlendirilmesi için gerekli çalışmanın yapılmasını talep eder. Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu, kendisine başvuran müteşebbislerden bazı bilgi ve belgeleri ister. Bu bilgi ve belgeler şunlardır;
4.1.1. Müteşebbisin adı, adresi ve kimlik bilgi ve belgeleri,
4.1.2. Müteşebbisin eğitim ve organik tarım tecrübesine dair tüm detaylı bilgiler,
4.1.3. İşletmenin yeri ve konumu, varlıkları, hukuki ve mali yapısına ait tüm detaylı bilgiler,
4.1.4. İşletme kayıt defterleri,
4.1.5. Müteşebbisin, varsa ziraat odası, herhangi bir üretici birliği veya sivil toplum kuruluşuna üyelik bilgileri.
Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu, bu bilgi ve belgeler ışığında başvurunun organik tarım yapmaya uygun olup olmadığına karar verir.
4.2. GEÇİŞ SÜRECİ
Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu k ab ul ettiği, sözleşme yaptığı müteşebbisleri geçiş sürecine alır. Geçiş süreci; organik üretime. başlanmasından organik ürünün belgelendirilmesine kadar geçen dönemdir. Geçiş dönemindeki ürünler konvansiyonel olarak değerlendirilir.
Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu geçiş sürecini Komitenin onayını alarak uzat ab ilir veya kısalt ab ilir. Ancak; kısaltma süresi gerekli geçiş sürecinin en fazla yarısı kadar ol ab ilir.
4.3. BİLGİLERİN KONTROLE AÇIK OLMASI GEREKLİLİĞİ
Müteşebbis sözleşme yaptığı kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşuna organik üretimle ilgili istediği tüm bilgi ve belgeleri vermek zorundadır. Üretimin her aşamasında gerekli kontrolün yapıl ab ilmesi için işletmenin organik üretimle ilgili her birimini kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşuna açmak zorundadır. Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu üretim birimini istediği anda denetleyebilir.
4.4. KONTROL İÇİN GEREKLİ BİLGİ VE BELGELER
Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu, bitkisel ve hayvansal ürünler ile su ürünleri üretimi yapan, orman alanlarından ve doğadan ürün toplayan, ürün işleyen, ambalajlayan, depolayan, nakleden, pazarlayan sözleşme yaptığı geçiş sürecindeki veya bu süreci tamamlamış bütün müteşebbisleri ve müteşebbislere ait her türlü bilgiyi kontrol ve kayıt altına alır. Bir yıllık rapor hazırlar ve bu raporu Organik Tarım Komitesi'ne sunar.
Rapor aşağıdaki bilgileri kapsamalıdır.
4.4.1. Müteşebbise dair bütün bilgiler,
4.4.2. Üretime dair bütün bilgiler,
4.4.3. işletmeye dair bütün bilgiler,
4.4.4. Kontrollere dair bütün bilgiler,
4.4.5. Sertifikasyona dair bütün bilgiler,
4.4.6. ihlal ve ihtilaflara dair bütün bilgiler,
4.4.7. Gıda siciline dair bütün bilgiler.
5. ARICILIKTA UYULACAK KOŞULLAR
5.1. Organik arıcılık tüm an ürünlerinde yapıl ab ilir. An ürünleri; arıcılık sonucu üretilen bal, balmumu ve an reçinesi, karamum gibi propolis içeren an sütü, arı zehri, polen, apilarnil, ana an, erkek an, işçi an ve oğul anlardır.
5.2. Kovan, taşın ab ilir an ailesi barınağı, olduğundan taşınılacak tüm alanlar organik üretime uygun olmalıdır. Konvansiyel bitkisel üretim yapılan alanlarda ancılık yapılamaz. Arıların taşınması sırasında stres y arat acak yöntemlere başvurulmamalıdır. Ancılık yapılacak alanda kimyasal müc adel e yöntemleri kullanılamaz.
5.3. Arıcılık yapılacak alan Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşunca önceden denetlenmeli ve organik koşullara uygunluğu tespit edilmelidir.
5.4. Karantina tedbirleri uygulanan alanlarda arıcılık yapılamaz.
5.5. Sağlık ve temizlik maddesi olarak kimyasal maddeler kullanılamaz.
5.6. Suni tohumlama yapılamaz.
6. ORGANİK ÜRÜNLERİN İŞLENMESİ
6.1. Organik ürün konya nsiyonel ürünle aynı anda aynı mekanda işlenemez. Organik ürün işlemede ayıklama, kurutma, soldurma, ezme, karıştırma, kompost veya posa haline getirme, sulandırma, katılaştırma, kon serve haline getirme, şekillendirme, mayalandırma ünitesinde konvansiyonel ürün işlenemez.
6.2. Organik ürünün işlenmesi esnasında, sentetik ye kimyasal katkı maddeleri kullanılamaz.
6.3. Organik ürünün işlenmesi esnasında, ışınlama yöntemi kullanılamaz.
6.4. Organik ürünün işlenmesi esnasında, ürünün organik niteliğini koruyacak bütün hijyenik tedbirler alınır.
6.4.1. Organik ürünün işlenmesi esnasında, Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmümde Kararname ve Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği hükümlerine uyulur.
6.5. Organik ürün işlenmesi esnasında, iyonizasyona t ab i tutulamaz.
6.6. Organik ürün işlenmesi esnasında, genetik olarak değişikliğe uğratılamaz.
7. ORGANİK ÜRÜNLERİN AMBALAJLANMASI
7.1. Organik metotlar ile üretilen bitkisel, hayvansal ve su ürünleri ile organik girdiler, hammadde, yarı/mamul madde halinde ambalajlarınken organik ürün niteliğinin bozulmamasına dikkat edilmelidir. Ambalajlar, özel üretilmiş uygun organik kaplama maddeleri ve malzemelerden yapılmalıdır.
7.2. Organik ürün, plastik koruyucu ve metal kaplarla ambalajlanamaz.
7.3. Organik ürünün ambalajlanması esnasında, ürünün organik niteliğini koruyacak bütün hijyenik tedbirler alınır.
8. ORGANİK ÜRÜNLERİN ETİKETLENMESİ
Etiketlerde;
8.1. Açıkça organik ürün olduğu belirtilmedir.
8.2. Organik ürün logo su bulunmalıdır.
8.3. Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşunun adı ve logo su ve sertifika nosu bulunmalıdır.
8.4. Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşunun Organik Tarım Komitesi tarafından verilmiş kod numarasının bulunmalıdır.
8.5. Ürünün üretildiği parsel no su bulunmalıdır.
8.6. Ürünün içeriği tam liste halinde şekilde yer almalıdır.
8.7. Organik ürünün Türk Malı olduğu belirtilmelidir.
8.8. Organik ürünün üretim yeri, üretim ve son. kullanma tarihi belirtilmelidir.
8.9. Organik kelimesi; çeşitli ülkelerde aynı kasıtla kullanılmakta olan, ekolojik ve biyolojik ile işlenmiş üründe, natürel, doğal ve tam doğal kelimelerini de içerir.
8.10. Organik üretilmeyen ürün etiketinde, organik üretildiği, hazırlandığı, işlendiği,ambalajlandığı, depolandığı ima ve beyan edilemez. Böyle ürünler için organik tarımsal ürün olarak mark a, patent ve tescil alınamaz. Organik olduğunu ima eden bi o, eko, doğal gibi ön ekler de kullanılamaz. Bu ürünler organik ürün olarak tanıtılamaz. işlenmiş ürünlerde doğal tanımının kullanılması ürünün organik olarak üretildiğini ifade eder.
9. ORGANİK ÜRÜNLERDE BULUNACAK LOGO
Organik tarımsal ürün veya organik tarımsal madde üreten ve pazara sunanlar; ambalajlarında logo örneklerini kullanmak zorundadırlar. Bu logo ları üzerinde bulundurmayan ürünler organik olarak iç ve dış pazarlara sunulamaz, reklam ve tanıtım yapılamaz ve bu kelimeler veya kısaltmalarıyla patent için başvuramazlar.
Bu logoların bulunduğu etiketleri, Bakanlık kendi basar veya bastırır. Etiketi kullandırma yetkisi Bakanlık yetkili organı Komiteye aittir. Bu logo , ilgili yönetmeliklere göre üretimi yapılmış ham madde, yarı mamul veya mamul tarımsal organik üretim maddelerine, Bakanlığın yetki verdiği Kontrol ve/veya Sertifikasyon kuruluşlarınca müteşebbislere verilmek suretiyle kullandırılır. Logo larda kullanılacak renkler; Yeşil (doğayı temsil eder), mavi (hava ve suyu temsil eder), siyah ve beyazdır.
10. ORGANİK ÜRÜNLERİN DEPOLANMASI
10.1. Organik ürünler konvansiyonel ürünlerden ayrı olarak depolanır.
10.2. Ayrı olarak depolamanın mümkün olmadığı durumlarda organik ürünlerle konvansiyonel ürünlerin karışmasını engelleyecek tedbirler alınır ve bu tedbirlerin yeterliliği Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından denetlenir. Diğer metotlarla elde edilmiş ürünlerle karıştırılamaz.
10.3. Organik ürünlerin depolanması sırasında herhangi bir kimyasal ilaç kullanılmaz.
10.4. Organik ürünlerin kimyasal maddelerle gelişmelerinin hızlandırılmasına, çimlendirilmesi veya. Yönetmeliklerde belirtilmeyen kimyasal temizlik maddeleriyle yıkanmasına izin verilmez.
10.5. Müteşebbis tarafından, depolarla ilgili, kapasite, yaşı_ havalandırma gibi tüm özelliklerin gösterildiği yıllık çizelgeler hazırlanır, Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşuna onaylatılır ve çizelgenin bir nüshası müteşebbisçe, diğer nüshası Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşunca saklanır.
11. ORGANİK ÜRÜNLERİN TAŞINMASI
11.1. Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu üreticinin ürünü taşıma koşullarını önceden belirler.
11.2. Organik ürünler otoyollar kenarında bekletilemez.
11.3. İlgili müteşebbis organik ürünü taşıma sırasında, yakıt kullanan bir araçla taşıma yapac aksa gerekli tedbirleri alır. Tüketiciye paketlenmemiş şekilde ulaşan ürünler, yakıt kullanan araçlarla taşınıyorsa çift muhafazalı kapalı kaplarla etiketlenmiş olarak taşın ab ilirler.
11.4. Organik ürünler, toptancı ve perakendecilere yalnızca uygun paket ve konteynırlar ile kapalı biçimde, içindekilerin karışmasını önleyerek etiketlenmiş olarak taşın ab ilirler.
17.5. Organik ürünün taşınması sırasında ilgili kurumdan yurtiçi dolaşım sertifikası alınır. Sertifikada; üreticinin, işleyicinin, ambalajlayıcının, tüm diğer aracıların ve Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşunun açık kimliği ve adresi, ürün logo su ve tüm gerekli kaşeler bulunmalıdır. İthal ve/veya ihraç edilmek üzere taşınan organik ürün için ise, ayrıca İthalat ve/veya ihracat sertifikası düzenlenir.
12. ORGANİK ÜRÜNLERİN PAZARLANMASI
12.1. Organik ürünler konvansiyonel ürünlerden ayrı reyonlarda organik ürün reyonu olduğu açıkça belirtilerek satılır.
12.2. Organik ürünler ana caddeler ve günde i 000 den fazla aracın geçtiği yollarda, açıkta veya mağazanın caddeye bakan kısmında ambalajsız olarak satılamazlar.
12.3. Ambalajsız olarak satılan organik ürünlerin muhafaza edildikleri kap üzerinde ürünün içeriği belirtilmelidir.
12.4. Organik ürün üzerinde, Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşunun adı, kod numarası, logo su veya kaşesi, ürünün sertifika numarası ile organik ürün logo sunun bulunması gerekir.
12.5. Organik ürünlerin, organik etiketleme kurallarına göre etiketlenmiş olmaları gerekir
12.6. Yurtiçi dolaşım ve ithalat ve/veya ihracat belgeleri ilgili kurumdan alınır. Daha sonra Kontrol ve/veya Sertifikasyon Kuruluşundan ithalat ve/veya ihracat sertifikası alınması gerekir. İthalat ve/veya ihracat sertifikası, ancak organik hammadde ve/veya organik işlenmiş ürün sertifikasına sahip ve organik ürünlere verilebilir.
12.7. İthalat ve/veya İhracat halinde; ithalatçı ve/veya ihracatçı ve Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu aşağıdakileri raporları düzenlemelidir:
12.7.1. İthalatçı ve/veya ihracatçının tüm mal varlığı ve ithalat ve/veya ihracat faaliyetleri, ürünlerin ülkeye giriş noktaları ve ithal edilen ürünlerin depolanmasında kullanılacak binaların detaylı açıklama raporları,
12.7.2. İlgili yönetmelikler ile ilgili İthalatçı ve/veya ihracatçı tarafından alınacak tüm pratik tedbir raporları,
12.7.3. İthalat ve/veya ihracat işleminin gerçekleşeceğini ve ihlal durumunda ihtiyati tedbirlerini içeren raporlar,
12.7.4. İthalatçı ve/veya ihracatçı tarafından kullanılacak herhangi bir deponun Kontrol. ve/veya sertifikasyon kuruluşu, yada depoların diğer ülkede bulunması durumunda, karşı ülke tarafından onaylanmış bir denetleme kuruluşu tarafından denetlemeye açık olacağını belirten raporlar.
12.8. Raporlar, ilgili partinin miktarı, orijini ve yapısı, ithal ve/veya ihraç edilen ülkenin kontrol mekanizmasının detayları, üretim, işleme, ambalajlama, depolama, nakliye, işlemlerinin detayları, alıcıları, gümrük ve sağlık raporları dahil tüm bilgileri içermelidir. Bu raporlar Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından saklanır.
12.9. İthalat ve/veya İhracat halinde, ithalatçı ve/veya ihracatçı yapılan her nakliye işleminde Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından verilen sertifikayı gösterebilmelidir.
12.10. İthalat ve/veya İhracat halinde, ithal ve/veya ihraç organik tarımsal ürünler, konvansiyonel ürün veya gıda maddelerinin işlendiği, paketlendiği veya depolandığı binalarda depolanırsa, organik ürünler, konvansiyonel ürün ve/veya gıda maddelerinden ayrı tutulmalı ve karışmanın önlenmesi için bütün tedbirler alınmalıdır.
12.11. İthalat ve/veya İhracat halinde, ithalatçı ve/veya ihracatçının kullandığı depolar ve binalar Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşu tarafından her yıl en az bir kez kapsamlı bir fiziksel kontrole t ab i tutulmalı, Kontrol ve/veya Sertifikasyon Kuruluşu ilgili sertifika ve raporları incelemeli, madde analizi için örnek almalı, her ziyaret için denetim raporu düzenlemeli ve bu rapor denetimi yapan kontrol ör tarafından imzalanmalıdır.
12.12. İthalat ve/veya İhracat halinde, ithalatçı ve/veya ihracatçı, binalar, raporlar ve sertifikaları Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşuna beyan etmelidir.
12.13. İthalat ve/veya İhracat halinde, karşı ülkeden ürünün etiketi ve içeriğine dair bütün bilgiler aslı veya onaylı tercümeleri ile birlikte Kontrol ve/veya sertifikasyon kuruluşuna vermelidir.
12.14. İthalat ve/veya İhracat halinde, üretim, işleme, ambalajlama, depolama, etiketleme, nakliye, pazarlama ve içerik ile ilgili Yönetmeliğin bütün koşullarına uyulmalıdır.
12.15. Organik ürünlerin ihracatı, Dış Ticaret Müsteşarlığı' nın " İhracatı Kayda Bağlı Ürünler Listesi" ne dahildir ve Ege İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği, Koordinatör olarak uygulamayı yürütmektedir. Bu nedenle; Kontrol ve/veya Sertifikasyon Kuruluşları ithalat ve/veya ihracat dokümanlarının bir örneğini Komiteye, bir örneğini de Ege İhracatçı Birlikleri'ne her üç ayda bir rapor etmelidirler. İhracat ve/veya ithalat sertifikası verilen ürünlere ait kesilen faturaların aslı ve Türkçe birer kopyaları her 3 ayda bir Komiteye iletilmelidir.
13. TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI TARAFINDAN YETKİLENDİRİLEN ORGANİK TARIM KONTROL VE SERTİFİKASYON KURULUŞLARI
INAC
Zeytin Alanı 141.Sokak No: 3 Urla-İZMİR
Tel: 0232- 766 LO 01
Faks: 0232- 76631 81
IMO
2.Sokak A Blok No: 26/2 Bornova-İZMİR
Tel: 0232- 347 47 05
Faks: 0232- 347 47 80
ECOCERT -SARL
220.Sokak No: 3/3 Bornova-İZMİR
Tel: 0232- 347 38 56
Faks: 0232- 347 38 57
ETKO
160 Sokak No: 7 Bornova-İZMİR
Tel: 0232- 339 76 06
Faks: 0232- 339 76 07
SKAL
Kazım Dirik Malı. Suvari Sokak No: 8/1 Bornova-İZMİR
Tel: 0232- 32361 55
Faks: 0232- 323 49 07
BCS
1464 Sokak No: 57/4 Alsancak-İZMİR
Tel: 0232- 463 1847
Faks: 0232- 464 1961
BIOAGRICOOP
161 Sokak No: 22/1 Bornova-İZMİR
Tel: 0232- 373 95 92
Faks: 0232- 339 51 72
EKOTAR
Adnan Manderes Bulvarı No: 36/1 Mersin-İÇEL
Tel: 0324- 325 49 64
Faks: 0324- 327 19 77
Kaynak: Tarım Bakanlığı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder